ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ "ပြည်တွင်း၌ ဘဝလုံခြုံမှုရှိသော အလုပ်အကိုင်များ ဖန်တီးပေး၍ လူငယ်များ ပြည်ပမထွက်စေရေး" ဆိုင်ရာ တိုက်တွန်းချက်ဟာ အမျိုးသားရေး ရည်ရွယ်ချက် အသိအမှတ်ပြုထိုက်သော်လည်း လက်တွေ့မှာ လူငယ်တွေ ပြည်ပသို့ ဆက်လက်ထွက်ခွာနေရတဲ့ အဓိကအကြောင်းရင်းများကို နက်နက်နဲနဲ သုံးသပ်တတ်ဖို့ လိုအပ်နေတယ်။ လူငယ်တွေ ပြည်ပထွက်ရတဲ့ အဓိကအကြောင်းက ပြည်တွင်းမှာ လုပ်ခလစာနည်းပါးမှု၊ အလုပ်ခွင် မတည်ငြိမ်မှု၊ စီးပွားရေး အခွင့်အလမ်းများ ကင်းမဲ့နေမှုတို့ကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံတစ်ခုတည်းမှာပင် မြန်မာအလုပ်သမား သန်းချီအလုပ်လုပ်နေရတာဟာ ပြည်တွင်းမှာ သူတို့ရဲ့အရည်အချင်းနဲ့ လုပ်အားကို တန်ဖိုးမထားတဲ့ စနစ်ကြီးဖြစ်နေတာက ထင်ဟပ်နေပါတယ်။
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးက လူငယ်တွေ ပြည်ပမှာအလုပ်လုပ်တာထက် ပြည်တွင်းမှာ အလုပ်လုပ်ဖို့ မတ်လ ၂၅ ရက်နေ့က ကျင်းပတဲ့စစ်ကောင်စီအစည်းအဝေးမှာ တိုက်တွန်းခဲ့တယ်။ ဒါပေမယ့်… “ဘာကြောင့် လူငယ်တွေက မြန်မာပြည်မှာ အလုပ်မလုပ်ချင်ကြတာလဲ?” ဆိုတဲ့ အချက်ကို တကယ်နားလည်ဖို့ လိုနေပါသေးတယ်။
၁။ ပြည်တွင်းမှာ အလုပ်သမားရှားနေတယ်” ဆိုတာ မှန်ပေမယ့်…
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးက “ပြည်ပကို အလုပ်သမားတွေ ထွက်သွားလို့ ပြည်တွင်းမှာ အလုပ်သမားရှားနေတယ်” လို့ ပြောတယ်။ ဒါပေမယ့်…
- လူငယ်တွေ ထိုင်း၊ မလေးရှား၊ စင်ကာပူကို သွားရတဲ့ အဓိကအကြောင်းက “ပြည်တွင်းမှာ လုပ်ခလစာ မလုံလောက်လို့” ပါ။
- ထိုင်းမှာ တစ်နေ့ ၃၀၀ ကျပ် (၁၀ ဒေါ်လာ) ရတဲ့အလုပ်ကို မြန်မာပြည်မှာ တစ်လ ၁၅၀၀၀၀ ကျပ် (၅၀ ဒေါ်လာ) နဲ့ လုပ်နေရရင်… ဘယ်သူမှ မလုပ်ချင်ပါဘူး။
ဒီတော့…”အလုပ်သမားရှားတာ” မဟုတ်ဘူး၊ “လုပ်ခလစာ နည်းလို့၊ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်း မကောင်းလို့” ဆိုတာ သိဖို့လိုပါတယ်။
၂။ “ဘဝလုံခြုံမှုရှိတယ်” ဆိုတဲ့စကား လက်တွေ့မှာ…**
ပြည်တွင်းမှာ “ဘဝလုံခြုံမှု” ရှိမရှိ ဆိုတာ…
- ငွေကြေးဖောင်းပွမှု (ဈေးနှုန်းတွေ တက်နေတာ)
- အလုပ်အကိုင် မတည်ငြိမ်မှု (ဒီနေ့လုပ်ပြီး မနက်ဖြန် အလုပ်ပြုတ်နိုင်တာ)
- လုံခြုံရေး အခြေအနေ (စစ်ရေးပဋိပက္ခတွေ ရှိနေတာ)
ဒါတွေကို လူငယ်တွေ ကြောက်နေလို့ ပြည်ပထွက်ကြတာပါ။ “လုံခြုံမှုရှိတယ်”ဆိုရင်… ဘာကြောင့် လူတွေက ထွက်သွားကြတာလဲ?
၃။ နည်းပညာနဲ့ အလုပ်အကိုင်ဖန်တီးပေးမယ်” ဆိုတာ…
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးက “နည်းပညာသင်တန်းတွေ ပေးမယ်”လို့ ပြောတယ်။ ဒါပေမယ့်…
- သင်တန်းတွေက ဈေးကွက်နဲ့ ကိုက်ညီရဲ့လား?
- သင်ပြီးရင် အလုပ်ရနိုင်မလား?
- စက်ရုံ၊ လုပ်ငန်းတွေ ဖွင့်ဖို့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေ ဝင်လာဖို့ အာမခံနိုင်ရဲ့လား?
အကြံပြုချက်:
- စက်မှုဇုန်တွေ တကယ်အလုပ်ဖြစ်အောင် လုပ်ပါ။
- နိုင်ငံခြားကုမ္ပဏီတွေ ဝင်လာဖို့ အခွန်သက်သာခွင့်၊ ဥပဒေကြမ်း ရှင်းရှင်းလင်းလင်း လုပ်ပါ။
- ပညာရေးကို အလုပ်ခွင်နဲ့ ချိတ်ဆက်ပါ (ဥပမာ – IT, စက်မှု၊ လက်မှုပညာ)။
၄။ “အရင်းအမြစ်တွေရှိတယ်၊ ဒါပေမယ့်…
မြန်မာနိုင်ငံမှာ သယံဇာတတွေ၊ လူအားတွေ အများကြီးရှိတယ်။ ဒါပေမယ့်…
- သယံဇာတတွေကို ပြည်သူအကျိုးရှိရှိ အသုံးချနိုင်ရဲ့လား?
- အလုပ်သမားတွေရဲ့ အခွင့်အရေး (လုပ်ခလစာ၊ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု) ကာကွယ်ပေးနိုင်ရဲ့လား?
- အာဏာသုံးပြီး စီးပွားရေးလုပ်နေတဲ့သူတွေကြောင့် ပွင့်လင်းမြင်သာမှု ရှိရဲ့လား?
ဒီအချက်တွေ မပြင်ရင်…လူငယ်တွေက ပြည်ပမှာပဲ အခွင့်အလမ်းရှာနေဦးမှာပါ။
-၅။ ဘာလုပ်သင့်လဲ? (လက်တွေ့အကြံပြုချက်)**
လူငယ်တွေ ပြည်ပမထွက်ချင်အောင်…
✅ လုပ်ခလစာ တိုးမြှင့်ပေးဖို့ (အနည်းဆုံး ထိုင်းနဲ့ နှိုင်းယှဉ်နိုင်တဲ့ လစာ)
✅ စီးပွားရေးပွင့်လင်းမှု (နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေ ဝင်လာအောင်)
✅ ပညာရေးနဲ့ အလုပ်အကိုင် ချိတ်ဆက်မှု (ဥပမာ – နည်းပညာသင်တန်းတွေ လက်တွေ့အသုံးချနိုင်အောင်)
✅ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ တည်ငြိမ်မှု (စစ်ရေးပဋိပက္ခတွေ လျှော့ချပြီး စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးရေး အာရုံစိုက်ဖို့)
လူငယ်တွေက “ပြည်ပမှာ ပိုက်ဆံရမယ်ဆိုတာနဲ့”ထွက်သွားကြတာ မဟုတ်ဘူး။ “ပြည်တွင်းမှာ ဘာမှမရှိလို့” ထွက်သွားကြတာပါ။
ဒီတော့… “ပြည်တွင်းမှာ နေပါ” လို့ ပြောနေမယ့်အစား “ပြည်တွင်းမှာ ဘာကြောင့် နေချင်အောင် နေဖြစ်အောင် ဘယ်လိုလုပ်မလဲ?” ဆိုတဲ့ မေးခွန်းကို တကယ်ဖြေတတ်ဖို့ လိုအပ်နေပါပြီ။
