ဂျွန်ကနေဒီလုပ်ကြံခံရမှု စာရွက်စာတမ်းတွေကို ထရမ့်ဘာကြောင့် ထုတ်ပြန်သလဲ?

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်သည် သမ္မတဟောင်း ဂျွန်အက်ဖ်ကနေဒီ (JFK) လုပ်ကြံခံရမှုနှင့်ဆိုင်သော လျှို့ဝှက်စာရွက်စာတမ်း ၈၀,၀၀၀ ကျော်ကို အများပြည်သူသိရှိစေရန် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

ဤထုတ်ပြန်မှုသည် ၁၉၆၃ ခုနှစ်ကတည်းက ဖုံးကွယ်ထားခဲ့သော အချက်အလက်များကို ဖော်ထုတ်ခြင်းဖြစ်ပြီး၊ ထရမ့်၏ နိုင်ငံရေးနှင့် သမိုင်းဆိုင်ရာ ရည်ရွယ်ချက်များကို စဉ်းစားစရာဖြစ်စေသည်။

၁၉၆၃ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၂၂ တွင် ဒဲလပ်စ်မြို့၌ သမ္မတကနေဒီအား လီဟာဗေးအော့စ်ဝေါလ် (Lee Harvey Oswald) ဟုခေါ်သော လူငယ်တစ်ဦးက လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။

တရားဝင်စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများအရ အော့စ်ဝေါလ်သည် တစ်ဦးတည်း ပစ်ခတ်ခဲ့သည်ဟု သတ်မှတ်ခဲ့သော်လည်း၊ ဤဖြစ်ရပ်သည် ကွန်စပီရေစီသီအိုရီများ (ပူးပေါင်းကြံစည်မှုသံသယ) ကို နှစ်ပေါင်း ၆၀ ကျော် ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ စာရွက်စာတမ်းများထုတ်ပြန်ခြင်းဖြင့် ဤအမှောင်ချထားသော အဖြေများကို ရှာဖွေရန် မျှော်လင့်ထားသည်။

လုပ်ကြံသူ အော့စ်ဝေါလ်သည် ဆိုဗီယက်ယူနီယံတွင် ၁၉၅၉-၁၉၆၂ ကာလအတွင်း နေထိုင်ခဲ့ပြီး ဆိုဗီယက်အမျိုးသမီး မာရီနာနှင့် လက်ထပ်ခဲ့သည်။

စာရွက်စာတမ်းများတွင် သူ၏ ဆိုဗီယက်လှုပ်ရှားမှုများ၊ KGB နှင့် ဆက်သွယ်မှုများ ပါဝင်သည်။ ဤအချက်သည် အော့စ်ဝေါလ်အား ဆိုဗီယက်က လှုံ့ဆော်ခဲ့သည်ဟူသော သံသယကို မီးမောင်းထိုးသည်။

၁၉၆၂ ခုနှစ် ကျူးဘားဒုံးပျံအရေးအခင်း (Cuban Missile Crisis) နှင့် ဆိုဗီယက်တို့နှင့် စစ်အေးတင်းမာမှုများ ပါဝင်သည်။ CIA ၏ “Operation Mongoose” စီမံကိန်းအပါအဝင် ကျူးဘားခေါင်းဆောင် ဖီဒယ်ကက်စထရိုအား ဖယ်ရှားရန် လျှို့ဝှက်လုပ်ဆောင်ချက်များကို ဖော်ပြထားသည်။

ကနေဒီလုပ်ကြံမှုကို စုံစမ်းရန် ဖွဲ့စည်းခဲ့သော ဝါရင်ကော်မရှင် (Warren Commission) ၏ စုံစမ်းမှုတွင် CIA နှင့် FBI တို့က သတင်းအချက်အလက်များ ဖုံးကွယ်ခဲ့ကြောင်း ဖော်ထုတ်ထားသည်။

ထရမ့်သည် သူ့သမ္မတသက်တမ်းတစ်လျှောက် CIA၊ FBI စသော ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့များကို “အုပ်စိုးသူအစုအဖွဲ့” အဖြစ် ဝေဖန်ခဲ့သည်။ ဤစာရွက်စာတမ်းများထုတ်ပြန်ခြင်းဖြင့် ထိုအဖွဲ့များ၏ လိမ်လည်ဖုံးကွယ်မှုများကို ထင်ဟပ်စေပြီး သူ၏ နိုင်ငံရေးအရှိန်ကို မြှင့်တင်လိုခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်။

JFK လုပ်ကြံမှုသည် အမေရိကန်ပြည်သူများ၏ အစိုးရအပေါ် ယုံကြည်မှုကို နှစ်ပေါင်းများစွာ ယိုယွင်းစေခဲ့သည်။ ထရမ့်က ဤအချက်ကို အသုံးချကာ သူ၏ “အမှန်တရားဖော်ထုတ်ရေး” ပုံရိပ်ကို တည်ဆောက်လိုခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်။

ထရမ့်သည် ၂၀၂၄ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ပြင်ဆင်နေစဉ် သူ့အား ဝေဖန်မှုများ (ဥပမာ – ဇန်နဝါရီ ၆ အရေးအခင်း) မှ အာရုံလွှဲရန် ဤသမိုင်းဝင်ဖြစ်ရပ်ကို အသုံးပြုနိုင်သည်။
(စကားချပ်-၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၆ ရက်တွင် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ လှုံ့ဆော်မှုကြောင့် သူ၏အထောက်အပံ့ရှင်များ ဝါရှင်တန်ဒီစီရှိ အမေရိကန်လွှတ်တော်အဆောက်အအုံ (Capitol) ကို ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့သော ဖြစ်ရပ်ဖြစ်သည်။ ထိုနေ့တွင် လွှတ်တော်သည် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို အတည်ပြုရန် စည်းဝေးနေစဉ်၊ ရွေးကောက်ပွဲအား “လိမ်လည်မှုရှိသည်” ဟု ထရမ့်မှ အကြိမ်ကြိမ်ပြောဆိုမှုကို ယုံကြည်သူများက လွှတ်တော်ကို ဝိုင်းဝန်းဖျက်သိမ်းရန် ကြိုးစားခဲ့ကြသည်။ ဤဖြစ်ရပ်သည် ထရမ့်၏ နိုင်ငံရေးပုံရိပ်ကို ပြင်းထန်စွာ ထိခိုက်စေခဲ့ပြီး၊ သူ့အား ၂၀၂၄ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပြန်လည်ဝင်ရောက်ရန် ကြိုးပမ်းနေစဉ် ဤအရေးအခင်းကို ဝေဖန်မှုများမှ အာရုံလွှဲရန် JFK စာရွက်စာတမ်းများ ထုတ်ပြန်ခြင်းဖြစ်နိုင်သည်ဟု သုံးသပ်ကြသည်။)

၁၉၉၂ ခုနှစ်က ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သော JFK Records Act အရ စာရွက်စာတမ်းများကို ၂၀၂၂ အထိ ထုတ်ပြန်ရန် သတ်မှတ်ထားသည်။ သို့သော် ထရမ့်က ယခင်က ဤဥပဒေကို ရွှေ့ဆိုင်းခဲ့ပြီး ယခုအခါ သူ၏ ထိန်းချုပ်မှုဖြင့် ထုတ်ပြန်ခြင်းဖြင့် သူ့အား ဥပဒေကို လေးစားသူအဖြစ် ပြသလိုခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်။

စာရွက်စာတမ်းများတွင် CIA ၏ လုပ်ဆောင်ချက်များ ပါဝင်သည်နှင့်အမျှ၊ “အစိုးရသည် ပြည်သူများကို လိမ်နေသည်” ဟူသော ယုံကြည်မှုကို မြှင့်တင်စေနိုင်သည်။

အော့စ်ဝေါလ်၏ ဆိုဗီယက်ဆက်နွယ်မှုများကို ဖော်ပြခြင်းသည် လက်ရှိ ရုရှားနှင့် အမေရိကန်ကြား တင်းမာမှုကို ထပ်မံအရှိန်ပေးနိုင်သည်။
ဤမှတ်တမ်းများသည် စစ်အေးတိုက်ပွဲကာလ နိုင်ငံရေးနှင့် လျှို့ဝှက်လုပ်ငန်းများကို နားလည်ရန် ကူညီနိုင်သည်။

JFK လုပ်ကြံမှုသည် အမေရိကန်နိုင်ငံရေးတွင် ကြီးမားသော လွှမ်းမိုးမှုရှိပြီး၊ ယခုထုတ်ပြန်မှုသည် လက်ရှိအစိုးရ၏ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုကို စမ်းသပ်ခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။

စစ်အေးတိုက်ပွဲအကြောင်း နားလည်ခြင်းဖြင့် ယနေ့ ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲနှင့် တရုတ်-အမေရိကန် ပြိုင်ဆိုင်မှုများကို ပိုမိုနက်နက်ရှိုင်းရှိုင်း သိရှိနိုင်မည်။

အချုပ်အားဖြင့် ထရမ့်၏ စာရွက်စာတမ်းထုတ်ပြန်မှုသည် သမိုင်းဝင်အမှန်တရားကို ဖော်ထုတ်ရုံသာမက၊ လက်ရှိအချိန်တွင် သူ၏ နိုင်ငံရေးအရှိန်ကို မြှင့်တင်ရန် စီမံထားသော လှုပ်ရှားမှုတစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။

ဤဖြစ်ရပ်သည် အမေရိကန်ပြည်သူများအား သမိုင်းကို ပြန်လည်သုံးသပ်စေရုံသာမက၊ အနာဂတ်ရွေးကောက်ပွဲများအတွက်ပါ အရိပ်အမြွက်ပြသနေသည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။

မြန်မာပြည်သူများအနေဖြင့် ဤဖြစ်ရပ်မှတစ်ဆင့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးတွင် လျှို့ဝှက်မှုများ၊ ပါဝါဂိမ်းများ မည်သို့ကစားသည်ကို လေ့လာနိုင်ပြီး မိမိနိုင်ငံ၏ ဒီမိုကရေစီဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် သင်ခန်းစာယူနိုင်မည် ဖြစ်သည်။

*(သတိပြုရန် – ဤဆောင်းပါးသည် ရရှိသောသတင်းအချက်အလက်များအပေါ် အခြေခံပြီး သုံးသပ်ချက်သာဖြစ်သည်)