မကြာသေးမီက အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်မှ လွှတ်တော်အမတ် ကေ ဗန်လယ်ဗီနာ (K. Vanlalvena) က မြန်မာနိုင်ငံမှ ချင်းပြည်နယ်အား အိန္ဒိယနှင့် ပေါင်းစည်းရန် အဆိုပြုချက်ကို ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည်။
ဤအဆိုသည် နယ်စပ်ဒေသ၏ လူမျိုးရေးဆက်နွယ်မှုများ၊ နိုင်ငံရေးအခြေအနေများနှင့် ဒေသတွင်း မဟာဗျူဟာမြောက် အကျိုးစီးပွားများကို ထင်ဟပ်စေသည့် အကြောင်းအရာဖြစ်သည်။ သို့သော်၊ ဤအဆိုကို လက်တွေ့အကောင်အထည်ဖော်နိုင်မည်လားဆိုသည်မှာ မေးခွန်းထုတ်စရာဖြစ်သည်။
မီဇိုရမ်နှင့် ချင်းပြည်နယ်၏ သမိုင်းနှင့် လူမျိုးရေးဆက်နွယ်မှု
မီဇိုရမ်ပြည်နယ်နှင့် ချင်းပြည်နယ်တို့သည် ဇိုးလူမျိုးစု (Zo ethnic group) မှ ဆင်းသက်လာသူများ နေထိုင်ရာ ဒေသများဖြစ်သည်။ ဘာသာစကား၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ သမိုင်းကြောင်းဆိုင်ရာ ဆက်နွယ်မှုများရှိပြီး နယ်စပ်ဒေသများတွင် လူမျိုးစုအချင်းချင်း ရင်းနှီးမှုများ ရှိသည်။ အိန္ဒိယအစိုးရသည် ၁၉၈၀ ပြည့်လွန်နှစ်များက မီဇိုအမျိုးသားတပ်ဦး (MNF) နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးစာချုပ် ချုပ်ဆိုကာ မီဇိုရမ်ကို ပြည်နယ်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခဲ့သည်။ ယခုအခါ ချင်းအမျိုးသားအဖွဲ့များ (CNF/CNA, Chin PDF) သည်လည်း မြန်မာစစ်ကောင်စီကို စစ်ရေးအရ စိန်ခေါ်နေပြီး အိန္ဒိယနှင့် နီးစပ်ရာ မဟာမိတ်အဖြစ် ရှာဖွေနေခြင်းဖြစ်နိုင်သည်။
နိုင်ငံရေးနှင့် ဥပဒေရေးအဟန့်အတားများ
ဤအဆိုကို လက်တွေ့အကောင်အထည်ဖော်ရန်အတွက် ကြီးမားသော စိန်ခေါ်မှုများရှိသည်။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဥပဒေအရ နယ်နိမိတ်ပြောင်းလဲရန်အတွက် ဆက်စပ်နိုင်ငံနှစ်ခု၏ သဘောတူညီချက် လိုအပ်သည်။
မြန်မာစစ်ကောင်စီသည် ချင်းပြည်နယ်ကို လက်လွှတ်ရန် လုံးဝငြင်းဆန်မည်ဖြစ်ပြီး၊ အိန္ဒိယအစိုးရကလည်း ဤကဲ့သို့သော လှုပ်ရှားမှုကို တရားဝင်ထောက်ခံမည်မဟုတ်ပါ။ အိန္ဒိယ၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒသည် အာဆီယံနိုင်ငံများနှင့် သဟဇာတဖြစ်ရေးကို အလေးထားသည်။ မြန်မာနှင့် နယ်စပ်ပဋိပက္ခ ပိုမိုမြင့်တက်ပါက တရုတ်၏ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုကို အားဖြည့်ရာရောက်နိုင်သည်။
ရှမ်းပြည်နယ်နှင့် ထိုင်းနိုင်ငံ ဥပမာ
၁၉၄၈ ခုနှစ်လွန်ကာလများက ရှမ်းပြည်နယ်အား ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် ပေါင်းစည်းရန် အဆိုများရှိခဲ့သော်လည်း ထိုင်းအစိုးရက မြန်မာနှင့် သံတမန်ရေးအရ ပဋိပက္ခဖြစ်မည်ကို စိုးရိမ်၍ လက်တွေ့မအကောင်အထည်ဖော်ခဲ့ပါ။ ယခုချင်းပြည်နယ်အရေးတွင်လည်း အလားတူအကျိုးဆက်မျိုး ဖြစ်နိုင်သည်။
ဖက်ဒရယ်စနစ်နှင့် မြန်မာ့အရေး
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီစနစ် မအောင်မြင်ခြင်း၏ အဓိကအကြောင်းရင်းမှာ တပ်မတော်၏ အာဏာလက်ကိုင်ထားမှုနှင့် လူမျိုးစုပဋိပက္ခများ ဖြစ်သည်။ ယင်းအခြေအနေများ ဆက်ရှိနေပါက တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များသည် ပြည်တွင်းတည်ငြိမ်ရေးထက် ပြည်ပမှ နိုင်ငံရေးအရ ပံ့ပိုးမှုကို ပိုမိုမျှော်လင့်လာနိုင်သည်။
အိန္ဒိယ၏ မဟာဗျူဟာမြောက် အကျိုးစီးပွား
အိန္ဒိယသည် မြန်မာနှင့် နယ်စပ်ဒေသတွင် လုံခြုံရေးနှင့် မူးယစ်ဆေးဝါး ကုန်သွယ်မှုကို ထိန်းချုပ်လိုပြီး၊ ချင်းအမျိုးသားအဖွဲ့များနှင့် လျှို့ဝှက်ပူးပေါင်းမှုများ ရှိနိုင်သော်လည်း၊ တရားဝင်နယ်မြေသိမ်းယူမှုကို ရှောင်ကြဉ်မည်ဖြစ်သည်။ အကြောင်းမှာ အိန္ဒိယအနေဖြင့် ပြည်တွင်းရှိ အရှေ့မြောက်ပြည်နယ်များတွင် ခွဲထွက်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကို ထိန်းချုပ်ရန် ကြိုးစားနေရခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။
နိဂုံးသုံးသပ်ချက်
ဤအဆိုပြုချက်သည် ဒေသတွင်း လူမျိုးရေးအရ ဆက်စပ်မှုကို အခွင့်ကောင်းယူထားသော်လည်း၊ နိုင်ငံတကာဥပဒေ၊ နိုင်ငံရေးအရ လက်တွေ့အကောင်အထည်ဖော်နိုင်မှု နည်းပါးသည်။ အိန္ဒိယနှင့် မြန်မာနှစ်နိုင်ငံစလုံးအတွက် ဤကဲ့သို့သော လှုပ်ရှားမှုသည် နယ်စပ်ဒေသ မတည်ငြိမ်မှုကို ပိုမိုဆိုးရွားစေပြီး၊ အထူးသဖြင့် အာဆီယံနှင့် တရုတ်တို့၏ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှုကို ဖိတ်ခေါ်ရာရောက်မည်။ ထို့ကြောင့် ချင်းပြည်နယ်အနေဖြင့် အိန္ဒိယနှင့် ပေါင်းစည်းရန် မဖြစ်နိုင်သော်လည်း၊ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းကူညီမှုများ ပိုမိုရှိလာနိုင်သည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။
ဤအဆိုသည် နိုင်ငံရေးအရ ရှုပ်ထွေးမှုများကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သော်လည်း ဒေသတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တည်ငြိမ်မှုအတွက် ပိုမိုကျယ်ပြန့်သော ဆွေးနွေးမှုများ လိုအပ်ကြောင်း ထင်ဟပ်စေသည်။
